niedziela, 26 lutego 2017

Sotome

      Chrześcijaństwo w Japonii zaczęło się szerzyć w drugiej połowie XV wieku, dzięki przybyciu w 1549 roku misjonarza św. Franciszka Ksawerego. W ciągu pół wieku wiarę chrześcijańską przyjęło około 300 tysięcy Japończyków w różnych częściach kraju. Prześladowania rozpoczęły się w 1597 roku od ukrzyżowania 26 miejscowych i zagranicznych chrześcijan w Nagasaki. Od tego wydarzenia do drugiej połowy XIX wieku panował na wyspach całkowity zakaz wyznawania chrześcijaństwa  a rodzimi i obcy katolicy poddawani byli torturom lub ginęli w okrutny sposób.
Sotome -dzielnica w zachodniej części Nagasaki. Dawniej to trudno dostępne wioski położone wzdłuż wybrzeża. To na tych terenach działały grupy chrześcijan zwane kakure-kirishitan -ukryci chrześcijanie. Były to grupy, które praktykowały chrześcijaństwo w tajemnicy. Kakure kirishitan przetrwali cały okres szogunatu Tokugawów. Wierni publicznie praktykowali buddyzm lub shintoizm, ale skrycie celebrowali obrzędy i modlitwy chrześcijańskie. Często modlili się do posążków buddy czy bogów shinto ale za ich figurami ukryte były figurki Matki Bożej lub wizerunki świętych. Wizerunki te były stylizowane na bóstwa pogańskie by zmylić urzędników szoguna. Aby uniknąć podejrzeń spotykali się w grotach, jaskiniach. Na co dzień  udawali buddystów, byli zarejestrowani w świątyniach, mieli buddyjskie pogrzeby, byli zmuszani do uczestnictwa w obrzędach fumie czyli deptania i bezczeszczenia chrześcijańskich symboli.
Zakaz wyznawania chrześcijaństwa przez Japończyków został zniesiony w lutym 1873 roku. Większość wspólnot wówczas przyłączyła się do kościoła rzymskokatolickiego, część postanowiła nadal przekazywać swoje zwyczaje z okresu ukrycia tworząc wspólnoty zwane hanane kirishitam.
W Sotome, chrześcijaństwo szerzył francuski misjonarz Marc Marie de Rotz. Zbudował drogi, szpital, aptekę i kościoły. By pomóc biednej ludności założył Centrum Pomocy, gdzie uczono miejscowe kobiety produkcji makaronu, czytania, pisania, matematyki i podstaw rolnictwa.
Kurosaki kościól, zaprojektowany przez misjonarza, fundamenty zostały położone w 1897 roku a budowę zakończono w 1920 roku. Drugi kościól Shitsu został zbudowany w miejsce starego budynku, który używany był do produkcji sieci. Obok znajduje się muzeum prezentujące osobiste rzeczy misjonarza, dokumenty, przedmioty religijne i rolnicze.
Podobno w Sotome są najpiękniejsze w Japonii wschody i zachody słońca. Pisarz Endo Shusaki ukochał to miejsce. Urodzony w 1923 roku w Tokio, zmarł w 1966 r. Dzieciństwo spędził w Mandżurii, gdzie pracował jego ojciec. Po rozwodzie rodziców zamieszkał z matką w Kobe u ciotki, która była katoliczką. Najprawdopodobniej pod wpływem ciotki matka pisarza przyjęła chrzest a razem z nią jej dwunastoletni syn. Po wojnie pisarz wyjechał na studia do Francji, gdzie studiował współczesną literaturę i teologię. We Francji szokiem dla pisarza była inna kultura i rasizm. Pogrążony w chorobie płuc i depresji powrócił do Japonii. Odtąd nigdzie nie czuł się już jak u siebie, jako chrześcijanin był Japończykiem w Europie a Europejczykiem w Japonii.
Pierwszy raz pisarz przybył do Nagasaki w 1964 roku i od tej pory przyjeżdżał regularnie by zbierać materiały do kolejnych powieści. W końcu zbudował dom nad brzegiem morza na wzgórzu, z którego widać wioskę Sotome. W pobliżu domu pisarza stoi dziś jego muzeum, które długie lata po śmierci męża prowadziła jego żona.
Akcja powieści "Milczenie" dzieje się w czasach gdy w Japonii chrześcijaństwo było zakazane.
Shusaku Endo opisał autentyczną historię jezuickiego misjonarza, który wyrzekł się wiary pod wpływem tortur i zaczął sam zwalczać chrześcijan.
"Milczenie", to również rozważania autora  nas sensem wszczepienia chrześcijaństwa w obce środowisko Japonii. Czy Japończycy są w stanie przyjąć Boga. Pisarz zastanawiał się nad tym do końca swojego życia.
Na ekranach kin można już obejrzeć najnowszy obraz Martina Scorsese "Milczenie". Powstały na podstawie książki Shusaku Endo, nominowany został do tegorocznych Nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej. O statuetkę Oskara powalczy w kategorii zdjęcia.
Nie jest to pierwsza ekranizacja tego dzieła. Wcześniejsza powstała w 1971 roku jeszcze za życia Endo, niedługo po opublikowaniu nagradzanej powieści.

Więcej zdjęć...